Czy reżyser teatralny może być autorem dobrej prozy? Na dowód, że tak, przedstawiamy Labirynt, książkę Krystiana Lupy. Jest to dziennik intymny i retrospektywny, który, według własnych słów autora wypączkował w opowiadania. Nie jest bowiem zapisem wydarzeń danego dnia. Autor snuje na jego stronach barwną opowieść o przeszłości, bliższej lub dalszej, której motywami są dzieciństwo, przyjaźń, podróże i śmierć.
Książka składa się z 11 utworów, z których część balansuje na granicy faktu i fikcji, a część jest zbiorem fabularyzowanych wspomnień z wczesnych lat życia autora. Powstawały one w latach dziewięćdziesiątych w czasie wzmożonego zainteresowania artysty powieścią i możliwością jej interpretacji w teatrze, które zaowocowało cennymi inscenizacjami utworów dwudziestowiecznej literatury niemieckiej i austriackiej.
W tytułowym opowiadaniu Labirynt autor powraca do przechowanych w pamięci wrażeń z dzieciństwa. Próbuje dzisiejszymi słowami wypowiedzieć tamtą dziecięcą kondycję i kreśli żywy, niezwykle zmysłowy obraz owego czasu i świata widzianego oczami dziecka. Z kolei w utworze Izrael, diariuszowym zapisie swego pobytu w Tel-Awiwie, Lupa daje się poznać jako uważny i empatyczny obserwator ludzi i egzotycznego otoczenia. To, co widzi, skłania go do zdziwienia i zachwytu, bądź sarkazmu i ironii, a niekiedy autoironii, do rozmyślań, których tematem jest starość i samotność, ale także ludzka cielesność i płciowość.
Na kartach Labiryntu stale obecny jest obraz postaci rodziców autora i domu rodzinnego, który autor opuścił, i do którego powraca, zarówno w myślach, jak i w rzeczywistości, w przeczuciu, że tam bije źródło jego twórczości.
Krystian Lupa (ur. 1943) jest reżyserem teatralnym, scenografem i wykładowcą krakowskiej PWST. Od kilkunastu lat związany ze Starym Teatrem w Krakowie, gdzie powstały jego najwybitniejsze przedstawienia: Bracia Karamazow wg F. Dostojewskiego (1990 i wznowienie w 1999 roku), Kalkwerk T. Bernhardta (1992), Lunatycy, Esch czyli Anarchia (1995) i Lunatycy, Huguenau czyli Rzeczowość (1998) wg H. Brocha. Współpracuje także z Teatrem Polskim we Wrocławiu, a ostatnio z Teatrem Dramatycznym m. st. Warszawy, gdzie w marcu 2001 wystawił Wymazywanie na podstawie prozy T. Bernhardta – jedno z najciekawszych przedstawień minionego sezonu. W 1994 roku ukazał się zbiór jego szkiców o teatrze pt. Utopia i jej mieszkańcy.
WAB
