Leon Kruczkowski – prozaik, publicysta, eseista, poeta i dramatopisarz. Urodził się w 1900 roku w Krakowie. W tym mieście studiował chemię w Wyższej Szkole Przemysłowej. Po ukończeniu nauki pracował w przemyśle, był również wykładowcą w szkołach zawodowych.

Zadebiutował w prasie jako poeta – w 1919 roku pismo „Maski” wydrukowało jego poezję. Dziewięć lat później wydał swój pierwszy zbiór wierszy – Młoty nad światem. Pierwszą powieść opublikował Kruczkowski w 1932 – był to Kordian i cham. W Polsce książka ta wzbudziła kontrowersje, była za to gorąco przyjęta, po przetłumaczeniu na rosyjski, w Związku Radzieckim.

Pisarz był silnie związany z kręgami robotniczymi – był działaczem kulturalnym i oświatowym w organizacjach socjalistycznych.

Okres drugiej wojny światowej spędził autor w obozie jenieckim, do którego trafił po kampanii wrześniowej. Po wyzwoleniu miał swój udział w powstaniu czasopisma „Twórczość”. Był również wiceministrem Kultury i Sztuki oraz prezesem Zarządu Głównego Związku Literatów Polskich.

Pod koniec lat 40. Kruczkowski napisał sztukę Niemcy. Jej pierwotny tytuł brzmiał I Niemcy są ludźmi, został on jednak skrócony, jako niemożliwy do przyjęcia przez społeczeństwo, które miało jeszcze w pamięci okropności wojny. W dramacie tym pisarz poruszył temat hitleryzmu – pokazał, że również wśród Niemców znaleźć można było osoby postępujące zgodnie z ogólnymi normami moralnymi. Sztuka była głośna nie tylko w kraju – została przetłumaczona na wiele języków i przyniosła swojemu autorowi Nagrodę Państwową pierwszego stopnia.

Kruczkowski zmarł w 1962 roku.

Niektóre utwory: powieści – Pawie pióra, Sidła; opowiadania – Szkice z piekła uczciwych; sztuki – Juliusz i Ethel, Bohater naszych czasów, Odwety, Pierwszy dzień wolności.

GIB